Ημερίδα με θέμα ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΗΜΕΡΙΔΑ ΜΕ ΘΕΜΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ 9.6.2017
Με μεγάλη επιτυχία διοργανώθηκε από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δήμου Κηφισιάς και το Ινστιτούτο Κοινωνικής Δυναμικής στις 9 Ιουνίου, ημερίδα με θέμα Ψυχοκοινωνικοί κίνδυνοι στην εργασία . Η εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα του Δήμου Κηφισιάς , ο οποίος είχε ενεργό ρόλο στην όλη διοργάνωση. Η προσέλευση του κοινού ήταν εντυπωσιακά υψηλή καθ’ όλη τη διάρκεια της. Προσήλθαν εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου, συλλόγων και εργαζόμενοι του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα. Οι ομιλητές ήταν καταξιωμένοι πανεπιστημιακοί και ειδικοί επιστήμονες. Παρέστησαν αντιδήμαρχοι, δημοτικοί και κοινοτικοί σύμβουλοι.

Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος κ.Γιώργος Θωμάκος τόνισε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο για θέματα καθαριότητας, μπορεί να παίξει επίσης έναν διαφορετικό και ουσιαστικότερο ρόλο μέσα στην κοινωνία . «Επιδιώκουμε, είπε, να ανοίγουμε νέους δρόμους με δράσεις όπως και η σημερινή. Σκοπός μας είναι η συμμετοχή , η αισιοδοξία, η ελπίδα και η καινοτομία.»
Τις εργασίες άνοιξε η κα Μαρία-Χριστίνα Τσιάμα, δημοτική σύμβουλος , εντεταλμένη για την εποπτεία του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Δήμου Κηφισιάς και ευχαρίστησε τους εκλεκτούς ομιλητές και τους συναδέλφους της Διοίκησης καθώς και τους εργαζόμενους στο Δήμο που συνέβαλλαν σε αυτή την ομαδική προσπάθεια.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την ομιλία της κ.Νάνσυ Παπαλεξανδρή, ομότιμης καθηγήτριας στο Ο.Π.Α., η οποία αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της ανάπτυξης θετικής οργανωσιακής κουλτούρας για την εξέλιξη ενός οργανισμού, καθώς και στο σύνολο των ατομικών χαρακτηριστικών των εργαζομένων, στο στυλ ηγεσίας και στα χαρακτηριστικά της οργάνωσης που την επηρεάζουν. Στη συνέχεια μίλησε για το εργασιακό bullying , που ήδη στις ΗΠΑ έχει χαρακτηριστεί ως επιδημία που εξαπλώνεται και υπονομεύει την εργασιακή απόδοση, την εξέλιξη και την υγεία των εργαζομένων. Σε έρευνα που έγινε σε ευρωπαϊκές χώρες η Ελλάδα κατέχει την τρίτη υψηλότερη θέση με ποσοστό 13% .
Ο κ.Ιωάννης Κωνσταντακόπουλος Δρ Μηχανικός Μεταλλείων-Μεταλλουργός Μηχανικός-Υπουργείο Εργασίας , αναφέρθηκε στις εκστρατείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία ,στην μεγάλη έκταση του προβλήματος και τόνισε τις αρνητικές επιπτώσεις των ψυχοκοινωνικών κινδύνων σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις , το κόστος των οποίων εκτιμάται σε δισεκατομμύρια ευρώ για κάθε κράτος- μέλος.
Την έννοια της οργανωσιακής αρετής ανέπτυξε η κα Ειρήνη Νικάνδρου, επίκουρος καθηγήτρια στο Ο.Π.Α και τόνισε τη θετική της επίδραση στη συναισθηματική κατάσταση και στην κοινωνική ταυτότητα των εργαζομένων, αλλά και στην απόδοση των οργανισμών : Υψηλότερη Καινοτομία, Συγκράτηση Πελατών, Υψηλότερη Ποιότητα, Υψηλότερη Κερδοφορία, Χαμηλότερη Οικειοθελή Αποχώρηση Εργαζομένων.
Εντυπωσιακά στοιχεία από πρόσφατες έρευνες που αναδεικνύουν τους Ψυχοκοινωνικούς κινδύνους σε νέους και αναδυόμενους κινδύνους στις επιχειρήσεις, παρουσίασε η κ.Μαργαρίτα Βατίστα, εκπρόσωπος της Ένωσης Ελλήνων Χημικών στο Ε.Σ.Υ.Α.Ε

Ήδη το 37% των ασθενειών που σχετίζονται με την εργασία και το 45% των ημερών αδείας λόγω ασθένειας, οφείλονται σε ψυχοκοινωνικούς κινδύνους .
Η κα Θεώνη Κουκουλάκη ,εκπρόσωπος του Ε.Λ.Ι.Ν.Υ.Α.Ε, επεσήμανε ότι οξύνονται οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες σε περιόδους αναδιάρθρωσης και αναφέρθηκε αναλυτικά στην εμπειρία από την αναδιάρθρωση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με το νόμο του Καλλικράτη. Μελέτη στην ΕΕ των 26, που περιέχεται σε έκδοση του WHO (2011) για τις επιδράσεις της κρίσης, αναφέρει ότι κάθε 1% αύξηση της ανεργίας σχετίζεται με 0,79 % αύξηση στις αυτοκτονίες σε ηλικίες < 65 ετών.
Στην δεύτερη ενότητα που επιμελήθηκε και συντόνισε ο εργατολόγος κ.Ευάγγελος Μπέλλος επιχειρήθηκε να αναδειχθεί ο ρόλος της πολιτείας , των ελεγκτικών της μηχανισμών καθώς και ο ρόλος των ανεξάρτητων αρχών στην αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων και ταυτόχρονα να αναδειχθεί η νομική τους διάσταση και οι δυνατότητες για τη διεκδίκηση των αξιώσεων και των δικαιωμάτων των θυμάτων.
Ο κ.Δημήτριος Τούκας, Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, παρουσίασε την καταγραφή των αιτίων του εργασιακού άγχους, των επιπτώσεων τους στους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις καθώς και τις στρατηγικές αντιμετώπισης τους . Δόθηκε έμφαση στον προσανατολισμό των παρεμβατικών ενεργειών για την αντιμετώπιση του εργασιακού άγχους σε συλλογικό επίπεδο, καθώς και στη σημασία της ενεργούς συμμετοχής τόσο των εργαζομένων όσο και των στελεχών της διοίκησης στις διαδικασίες.
Η κ.Αμαλία Λεβέντη, Ειδική επιστήμονας στον Συνήγορο του Πολίτη, αναφέρθηκε στο ρόλο και τις αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη ως φορέα παρακολούθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης στο χώρο εργασίας, αλλά και ως φορέα καταπολέμησης των διακρίσεων. Ειδικότερα αναφέρθηκε στη δυνατότητα αναφορών των πολιτών προς τον Συνήγορο του Πολίτη, τον χειρισμό τους, καθώς και στη συνεργασία με το Σώμα Επιθεώρηση Εργασίας. Έκανε επίσης αναφορά στο ότι πλέον ο καταγγελλόμενος εργοδότης φέρει το βάρος να αποδείξει ο ίδιος στο δικαστήριο ή άλλη αρμόδια αρχή, ότι δεν υπήρξε παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης ή διακριτική μεταχείριση εις βάρος των εργαζομένων.
Ο κ.Παναγιώτης Μπουμπουχερόπουλος , δικηγόρος, αναφέρθηκε στον όρο mobbing –ηθική παρενόχληση - καθώς και στο περιορισμένο ενδιαφέρον της Ελληνικής επιστημονικής κοινότητας για το φαινόμενο, που δεν δικαιολογείται από τα πράγματα. Πρωταρχική επιδίωξη της εισήγησης αποτέλεσε η συνοπτική παρουσίαση της νομικής σημαντικότητας του φαινομένου της ηθικής παρενόχλησης στην εργασία και των εννόμων συνεπειών που συνδέονται με αυτούς.

Ο νομικός σύμβουλος του Εργατικού Κέντρου Αθηνών κ.Γεώργιος Μελισσάρης, δικηγόρος, ανέδειξε περιπτωσιολογία μορφών παρενόχλησης από τη νομολογία των Ελληνικών δικαστηρίων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καθώς και την εμπειρία σε σωματειακό επίπεδο. Αναφέρθηκε επίσης στη δυνατότητα τόσο για εξωδικαστική επίλυση του θέματος όσο και για παροχή δικαστικής προστασίας δίνοντας ιδιαίτερη διάσταση και στη στάση των συνδικάτων.
Όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε αδυναμίες του υπάρχοντος νομικού οπλοστασίου.
Η τρίτη θεματική ενότητα ξεκίνησε με την ομιλία του κ.Πολυχρόνη Κοκκινίδη ,Δικηγόρου Διαμεσολαβητή , ο οποίος παρουσίασε τις δυνατότητες εξωδικαστικής επίλυσης συγκρούσεων και στον εργασιακό χώρο με Διαμεσολάβηση και τόνισε το μακροπρόθεσμο όφελος της στον οργανισμό.
Η κ.Χριστίνα Μαζουροπούλου ,ψυχολόγος, εκπρόσωπος της ΕΑΡ, παρουσίασε αποτελέσματα από τη μέτρηση των ψυχοκοινωνικων κινδύνων και των επιπτώσεων τους σε μεγάλο δείγμα εργαζομένων ελληνικών επιχειρήσεων με τη χρήση του εργαλείου P.R.I.W.A.
O κ Χρήστος Μαντάς ,κοινωνιολόγος μίλησε για το Burn out, σύνδρομο σωματικής και ψυχικής εξάντλησης, στα πλαίσια του οποίου ο εργαζόμενος χάνει το ενδιαφέρον και τα θετικά συναισθήματα που είχε προς τους ανθρώπους , παύει να είναι ικανοποιημένος από την δουλειά και την απόδοσή του και σχηματίζει αρνητική εικόνα για τον εαυτό του.
H κ.Ντόρα Βακιρτζή , πρόεδρος του Ινστιτούτου Κοινωνικής Δυναμικής , παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας burn-out που έγινε τον Απρίλιο στις νοσηλεύτριες του τοπικού νοσοκομείου με τη μεσολάβηση του Δημάρχου κ.Θωμάκου και την συνεργασία της διοίκησης του νοσοκομείου . Αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες στρατηγικές εξομάλυνσης του φαινομένου σε επίπεδο διοίκησης, εργαζομένων αλλά και του Δήμου.
Την διεθνή εμπειρία από την θετική επίδραση της εργασίας σε άτομα με ψυχική αναπηρία μετέφερε η κα Ιωάννα Τσαμπαλάτη-Βακαλοπούλου και αναφέρθηκε λεπτομερώς στην μεθοδολογία επανένταξης τους στην εργασία.

Ο κ.Μιχάλης Καρατζάς , Bureau Veritas Hellas, παρουσίασε τον κώδικα δεοντολογίας SMETA και σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής Δυναμικής πρότειναν την καθιέρωση του στα κριτήρια αξιολόγησης των προμηθευτών του Δημοσίου.
Τέλος ο κ.Κωσταντίνος Κούρος, Ινστιτούτο Κοινωνικής Δυναμικής, παρουσίασε το εργαλείο Life & Talent για την διάγνωση κλίσεων και ταλέντων για επαγγελματικό προσανατολισμό καθώς έχει αποδειχθεί η σημασία της κατάλληλης επιλογής επαγγέλματος ως προς την ενίσχυση των αντοχών στις εργασιακές δυσκολίες.
Εν κατακλείδι οι διοργανωτές επεσήμαναν ότι χρειάζεται συνεργασία οργανισμών και υπηρεσιών για αξιοποίηση της γνώσης , διάλογος για να βρίσκονται λύσεις και υποσχέθηκαν τη συνέχεια των σχετικών δράσεων.